Türk Mimarisinde Darüşşifalar / Prof. Dr. Gönül Cantay Medreselerin dinî eğitimle ilgili olduğu kabul edilmektedir. Oysa Türk toplumlarında pozitif bilimlere de geniş ölçüde yer verilmiştir. Pozitif bilimlerle ilgili çok sayıda yazma eserler ile rasathanelerin (gözlemevi) günümüze ulaşan örnekleri bunu doğrulayan deliller olmaktadır. Anadolu Türk devletlerinin sosyal devlet anlayışı içinde önemli bir yer tu ...

Türkiye Köprüleri / Prof. Dr. Gülsün Tanyeli Anadolu, yaklaşık iki bin yıldır kalıcı köprülerin inşa edilmesini olanaklı kılan coğrafi özelliklere sahiptir. Türkiye'nin ırmakları ne Rusya'nınkiler ne de Kuzey Amerika'nınkiler kadar geniş ve yüksek debili akarsular değildir. Buysa, mütevazı konstrüktif olanaklarla köprü inşa etmeyi kolaylaştırmıştır. Gerçi, erken dönemlerde Boğazlar gibi geniş su yollarını a ...

Başkent İstanbul'dan Örnekleriyle Osmanlı İmparatorluğu Dönemi Çeşmeleri / Prof. Dr. H. Örcün Barışta Osmanlı İmparatorluğu Dönemi'nde dört yüzyılı aşkın bir zaman diliminde başkentlik yapmış İstanbul'da, köprüler, bentler, değirmenler, maksemler, teraziler, hamamlar, havuzlar, şadırvanlar, sebiller, selsebiller, suluklar, kuyu bilezikleri ve çeşmeler gibi su ile ilgili yapılar yer almaktadır. Bunlar arasın ...

Osmanlı Çeşme Mimarisi / Doç. Dr. Nuran Kara Pilehvarian İnsan yaşamının vazgeçilmez gereksinimlerinden biri olan su, tarih boyunca çeşitli uygarlıklarda ait olduğu uygarlığın mimari özelliklerini yansıtan, değişik biçim ve üsluplarda gerçekleştirilen yapılarla kent yaşamına dahil edilmiştir. Modern öncesi tüm toplumlarda olduğu gibi Osmanlı toplumunda da geleneksel kültürün suya gereksinimi toplumsal kimli ...

Osmanlı İmparatorluğu Döneminden Kuşevleri / Prof. Dr. H. Örcün Barışta Türk sanatının kendine özgü niteliklerle geliştirdiği mimari türlerinden biri kuşevleridir. Serçe, kumru, güvercin vb. gibi kuşların konaklaması, barınması amacıyla ya mimari elemanlarla bütünleşerek oyuk, delik, taka ya da eklenti bir yapı biçiminde tasarlanmış yuva, küçük ölçekli konut, ev olarak tanımlanacak bu yapılar kovuk, kuş köş ...

Türk Hat Sanatında "Celî" Kavramı / Prof. h.c. M. Uğur Derman Bu sahifelerde, Osmanlı Türklerinden başlayarak, zamanımıza kadar hüsn-i hattın gelişmesinde îtibarlı bir mevkie sahip bulunan celî kavramı ve onun ayrılmaz rüknü olan istif konusu -bir mak#le çerçevesinde- ele alınacaktır.1 "Celî" kelimesine K#mNs-ı Türkî başlıca iki karşılık vermektedir: "1) Açık, z#hir, âşikâr, ay#n, meydanda olan, 2) Uzakdan ...

Türk Dünyasında Hat Sanatı / Prof. Dr. Ali Alparslan Hat sanatı veya hattatlık, İslâm güzel sanatlarının cazip bölümlerinden biridir. İslâm yazısı, Atlas Okyanusu'ndan Endonezya'ya kadar uzanan geniş bir coğrafî sahada yaşayan Müslüman milletler tarafından kullanılan ve kökü, M.O. VI. yüzyılda kuzeybatı Arabistan'da bugünkü Ürdün ve Filistin topraklarında görülen Arap asıllı Nabat adlı bir topluluğun alfabe ...

Klâsik Dönem Osmanlı Mimârisinde Celî Yazılar / Yrd. Doç. Dr. Fevzi Günüç Sanat Tarihi araştırmacıları tarafından genel olarak, Fatih Camii ile başlayan ve Edirne Selimiye Camii ile sınırlanan Klâsik dönem Osmanlı mimarisini kesin hatları ile dönem dönem birbirinden ayırmak oldukça güçtür. Büyük bir medeniyet zincirinin halkalarını oluşturan, kuruluş, beylikler ve yükselme dönemleri, başlangıcından itibaren ...

Türk Tezhip Sanatının Asırlar İçinde Değişimi / Doç. Dr. F. Çiçek Derman Osmanlı Devri'nden beri yeri geldikce tekrarlanan cinaslı bir atasözümüz vardır: "Kem âlât ile kemâlât olmaz". Zamanımız için açıklamak gerekirse: Kötü âletlerle iyi eserler verilemez. Dedelerimiz her sâhada olduğu gibi, tezhip denilen bezeme sanatını da en iyi âlet ve malzemeleri kullanarak icrâ etmişler; bunun böyle olmadığı zamanlar ...

Türk Kitap Sanatlarında Mürekkep / Bahattin Yaman A. Tarihçe Bir diğer adı midâd olan, lügatte yazı yazmaya mahsus boya anlamına gelen mürekkep, günümüzde yazı yazmak veya basmak için muhtelif maddelerden meydana gelen çeşitli renk ve koyuluktaki sıvılara verilen isimdir. Mürekkebin kullanılması çok eskilere dayanmaktadır. En az yazı kadar geçmişe sahip olan mürekkep, yazıdan evvel binaları boyamak ve resim ...